Hành trình Khởi đầu với Chuỗi Cung ứng 4.0
Trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng cạnh tranh, một khách hàng của Lucas Systems – nhà phân phối vật tư tiêu hao hóa chất cho ngành hàng không vũ trụ – đã chia sẻ cách họ buộc phải chuyển đổi sang Chuỗi cung ứng 4.0 để đáp ứng tiêu chuẩn mới mà nhiều khách hàng của họ đặt ra.
Bằng cách áp dụng công nghệ để mang lại sự minh bạch và tối ưu hóa chuỗi cung ứng, họ đã tìm ra công thức thành công. Vậy, Chuỗi cung ứng 4.0 là gì và làm thế nào để các nhà kho hoặc trung tâm phân phối của bạn có thể đạt được những mục tiêu này? Hãy cùng khám phá một cách chi tiết nhưng dễ hiểu.

Hành trình bắt đầu với Chuỗi cung ứng 4.0
Chuỗi cung ứng 4.0: Bước tiến của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Theo ông Andrew Southgate, Phó Chủ tịch Phát triển Kinh doanh khu vực EMEA tại Lucas Systems, Chuỗi cung ứng 4.0 là sự chuyển đổi từ các chuỗi cung ứng truyền thống bằng cách tích hợp công nghệ số, phân tích dữ liệu và tự động hóa.
Đây là một phần của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu thị trường linh hoạt, nhanh chóng và hiệu quả hơn. Với Chuỗi cung ứng 4.0, các công ty không chỉ tối ưu hóa quy trình mà còn nâng cao khả năng thích ứng và bền vững.
Những mục tiêu cốt lõi của Chuỗi cung ứng 4.0
Chuỗi cung ứng 4.0 không chỉ là việc áp dụng công nghệ mà còn hướng đến thay đổi cách doanh nghiệp vận hành. Dưới đây là ba mục tiêu chính:
- Tăng hiệu quả và giảm chi phí:
Bằng cách sử dụng tự động hóa, giảm lãng phí và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, doanh nghiệp có thể tinh gọn quy trình, nâng cao năng suất và giảm chi phí. Điều này giúp chuỗi cung ứng trở nên cạnh tranh hơn trong thị trường toàn cầu. - Cải thiện tính minh bạch:
Theo dõi thời gian thực (real-time tracking) mang lại cái nhìn toàn diện về dòng chảy hàng hóa từ sản xuất đến tay khách hàng. Sự minh bạch này giúp doanh nghiệp phát hiện nút thắt cổ chai, giảm thiểu rủi ro và phản ứng nhanh với những thay đổi về cung hoặc cầu. - Hướng đến khách hàng và bền vững:
Chuỗi cung ứng 4.0 tập trung vào việc đáp ứng chính xác nhu cầu khách hàng, mang lại trải nghiệm cá nhân hóa. Đồng thời, việc tối ưu hóa logistics và sử dụng tài nguyên hiệu quả giúp giảm tác động môi trường, đáp ứng xu hướng tiêu dùng bền vững ngày càng tăng.
Làm thế nào để đạt được mục tiêu Chuỗi cung ứng 4.0?
Để biến các mục tiêu này thành hiện thực, doanh nghiệp cần thực hiện những bước cụ thể sau đây:
1. Khai thác sức mạnh của dữ liệu lớn và phân tích (Big Data và Analytics)
Dữ liệu lớn và phân tích đóng vai trò trung tâm xử lý của Chuỗi cung ứng 4.0. Bằng cách phân tích dữ liệu lịch sử, xu hướng mùa vụ và các yếu tố bên ngoài, doanh nghiệp có thể dự báo nhu cầu chính xác hơn, duy trì mức tồn kho tối ưu, giảm chi phí lưu kho và đảm bảo hàng hóa luôn sẵn sàng khi cần.
Không chỉ dừng ở dự báo, dữ liệu lớn còn hỗ trợ ra quyết định thông minh hơn. Trong kho bãi, quản lý có thể đánh giá hiệu suất lao động, tối ưu hóa lộ trình lấy hàng (pick routes) hoặc cải thiện việc sử dụng thiết bị. Trong phân phối, phân tích dữ liệu giúp phát hiện các điểm nghẽn trong quy trình thực hiện đơn hàng hoặc vận chuyển, từ đó tăng tốc độ giao hàng và nâng cao hiệu suất.
2. Triển khai tự động hóa và robot
Tự động hóa và robot – như xe tự hành (AGVs), hệ thống lấy hàng bằng robot hay phần mềm quản lý kho WMS – đang thay đổi cách vận hành nhà kho. AGVs tự động vận chuyển nguyên liệu, giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công. Hệ thống robot lấy hàng sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chọn hàng nhanh chóng, giảm sai sót và đảm bảo tính nhất quán.
Ví dụ, khách hàng của Lucas Systems đã triển khai phần mềm tối ưu hóa kho đa phương thức (multi-modal warehouse optimisation) kết hợp giọng nói và quét RF. Kết quả? Kết quả, họ đã tăng được 35% hiệu quả, cải thiện 60% thông lượng và độ chính xác lên tới 99,9%, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng 25% của họ.
Tự động hóa đặc biệt hữu ích cho các công việc lặp đi lặp lại dễ xảy ra sai sót, như phân loại, đóng gói và vận chuyển. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng mà còn giảm chi phí lao động.
3. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI)
AI đang cách mạng hóa các cơ sở phân phối bằng cách tối ưu hóa việc lập kế hoạch lấy hàng và bổ sung hàng dựa trên mô hình nhu cầu. Các sản phẩm có nhu cầu cao được bố trí ở vị trí dễ tiếp cận, giảm lãng phí tài nguyên và chi phí vận chuyển. Trong khi đó, máy học (machine learning) phân tích dữ liệu lịch sử để dự đoán nhu cầu và điều chỉnh tồn kho liên tục.
Một ví dụ cụ thể là tối ưu hóa bố trí kho (warehouse slotting). AI xây dựng mô hình thích ứng, học hỏi từ cách bố trí kho và dự đoán thời gian thực hiện nhiệm vụ, từ đó cải thiện liên tục khi điều kiện thay đổi. Kết quả là tăng năng suất từ 5-20%, tối ưu hóa không gian và cải thiện an toàn cho người lao động.
4. Tăng cường kết nối số
Kết nối số thông qua tích hợp các hệ thống như WMS (Warehouse Management System), TMS (Transportation Management System) và ERP (Enterprise Resource Planning) là yếu tố sống còn. Các hệ thống này tự động kích hoạt kiểm tra tồn kho, lấy hàng và sắp xếp vận chuyển, giúp giảm thời gian xử lý và sai sót.
Kết nối số cũng thúc đẩy sự hợp tác với nhà cung cấp, đối tác vận chuyển và khách hàng. Chẳng hạn, cập nhật thời gian thực từ nhà cung cấp giúp kho bãi lập kế hoạch tốt hơn, giảm thời gian chờ. Các nền tảng đám mây tạo ra một trung tâm dữ liệu chung, cho phép các bên liên quan truy cập thông tin cập nhật mọi lúc, từ đó giải quyết vấn đề nhanh chóng và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
5. Xây dựng hoạt động bền vững
Bền vững không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu của Chuỗi cung ứng 4.0. Doanh nghiệp cần giảm thiểu dấu chân môi trường thông qua tối ưu hóa logistics, sử dụng vật liệu tái chế và giảm tồn kho dư thừa. Ví dụ, Lucas Systems đã hợp tác với Đại học Carnegie Mellon để giải quyết các thách thức về đóng gói và bền vững trong ngành logistics.
Những nỗ lực này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và ngành công nghiệp về các hoạt động thân thiện với môi trường, đồng thời nâng cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
6. Phát triển đội ngũ lao động có kỹ năng
Khi tự động hóa, AI và IoT trở thành trung tâm của hoạt động kho bãi, việc đào tạo nhân viên sử dụng các hệ thống này là yếu tố then chốt. Chẳng hạn, nhân viên từng lấy hàng thủ công nay có thể làm việc cùng hệ thống robot, và việc đào tạo giúp họ vận hành, giám sát và xử lý sự cố hiệu quả.
Theo một nghiên cứu của Lucas Systems, 88% người được hỏi tin rằng đầu tư vào công nghệ cũng là đầu tư vào con người. Ngoài kỹ năng kỹ thuật, doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa cải tiến liên tục, khuyến khích nhân viên đề xuất ý tưởng tối ưu hóa quy trình. Một nhân viên kho có thể nhận ra điểm nghẽn trong quy trình lấy hàng và đề xuất cải tiến, từ đó nâng cao hiệu quả tổng thể.
Hành trình đến Chuỗi cung ứng 4.0: Bắt đầu từ đâu?
Chuyển đổi sang Chuỗi cung ứng 4.0 không phải là một bước nhảy vọt mà là một hành trình. Bắt đầu bằng việc đánh giá hiện trạng hoạt động, xác định các điểm cần cải thiện và ưu tiên áp dụng công nghệ phù hợp với mục tiêu kinh doanh. Dù là triển khai AI để tối ưu hóa kho hay đào tạo đội ngũ để làm chủ tự động hóa, mỗi bước đều mang doanh nghiệp đến gần hơn với một chuỗi cung ứng hiệu quả, linh hoạt và bền vững.
Hãy lấy cảm hứng từ những doanh nghiệp đã thành công, như khách hàng của Lucas Systems, để thấy rằng Chuỗi cung ứng 4.0 không chỉ là xu hướng mà là con đường tất yếu để cạnh tranh trong kỷ nguyên số. Bạn đã sẵn sàng bắt đầu hành trình này chưa?